2053 Net Sıfır emisyon Hedefi Hakkında Merak Edilenler?
Paris Anlaşması, iklim değişikliği konusunda yasal olarak bağlayıcı Uluslararası bir anlaşmadır. 12 Aralık 2015'te Paris'te düzenlenen COP 21'de (Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı)196 ülke tarafından kabul edilmiş ve 4 Kasım 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.Türkiye bu anlaşmayı 6 Ekim 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde Gelişmiş Ülkeler statüsünde değil de, Gelişmekte Olan Ülkeler statüsünde onaylamıştır. Paris Anlaşmasında ana amaç, küresel ısınmayı sanayi öncesi dönemlere kıyasla 2 santigrat derecenin altında tutmak, tercihen 1,5 santigrat derece ile sınırlamaktır. Bu uzun vadeli sıcaklık hedefine ulaşmak için taraf ülkeler, sera gazı emisyonlarının küresel büyüklükte azaltılması için mümkün olan en kısa sürede gerekli önlemleri almayı hedefliyor. Bu bağlamda Türkiye’de üstüne düşen görevi yapmak için “sıfır emisyon”, “2053 net sıfır emisyon” hedefleriyle çalışmalara başlamıştır.
“Sıfır Emisyon”: İnsan yapımı olan sera gazı emisyonlarının, azaltma önlemleri yoluyla atmosferden uzaklaştırılması anlamına gelir.
IPCC, (Hükümetler Arası İklim Değişikliği Paneli) 2018 yılı son raporunda, küresel sıcaklıkları stabil tutmak için net emisyonların sıfıra düşürülmesi gerektiği açıkça belirtilmişti. Raporda ayrıca sıfıra indirgemeyi içermeyen hiçbir senaryonun iklim değişikliğini durdurmayacağı belirtilmiştir. Bu hedef, Paris Anlaşması kapsamında İsviçre, Avrupa Birliği ve diğer birçok ülke tarafından onaylanmıştır. Dünya; atmosferdeki Karbondioksit, metan ve diğer sera gazlarının miktarındaki küçük değişikliklere güçlü tepki verdiğinden, tüm sistem tekrar dengeye gelene kadar bu gazların emisyonları azaltılmalıdır.
“Net sıfır emisyon”: Tüm insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltılması önlemleri yoluyla, atmosferden uzaklaştırılması gerektiği anlamına gelir, böylece doğal ve yapay yutak yoluyla uzaklaştırıldıktan sonra Dünya'nın net iklim dengesinin sıfıra indirilmesi gerekir. Bu şekilde karbon nötrdengesi olur ve küresel sıcaklık sabitlenir.
Sera gazı emisyonlarının başlıca nedenleri: Kömürle çalışan elektrik santralleri, benzin ve dizel yakıtla çalışan araçlardır. Yani, fosil yakıtların kullanımından kaynaklanan karbondioksit; sera gazı emisyonlarının büyük bir kısmını oluşturur. Bunlar havaya çok miktarda karbondioksit salınımı yaparlar ki, bu salınımda Türkiye’nin küresel anlamda payı: yaklaşık %1 civarındadır. Bu oran kendi nüfus payına yakın bir orandır.
2030 yılına kadar Türkiye, sera gazı emisyonlarını %21 oranında azaltmayı amaçlarken, net sıfır emisyona ulaşma hedefi ise 2053 senesidir.Bu hedefe ulaşmak için de, Türkiye’de 506 milyon tonu bulan sera gazı emisyonlarının belli bir süre sonuna kadar %80 azaltılarak, kalan 100 milyon ton miktarın karbon yutak alanlarca hapsedilerek sıfır hedefine ulaşılması gerekir.
“2053 net sıfır emisyon hedefi”: Türkiye, 2021 yılında Paris Anlaşması'nı onaylamasının ardından 16 Aralık 2021 tarihinde 2053 yılına kadar karbon emisyonlarında net sıfır dengesi sağlama taahhüdü vermiştir. Kararın ana noktası, ayrıntılı planların hazırlanmasına ve bu anlaşmanın gerçekleştirilmesini sağlayacak politikaların kararlılıkla uygulamaya konulması yönünde olacaktır.
